ورزش یوگا چیست؟ از تاریخچه یوگا تا معنی، فلسفه، فواید و انواع یوگا

سیر تا پیاز یوگا را در این مقاله بدانید

ورزش یوگا چیست؟ یوگا درمانی چیست؟ چرا یوگا اینقدر در سراسر جهان پرطرفدار شده؟ یوگا در دنیای ورزش و سلامتی دقیقا چه فوایدی دارد؟ مهم ترین شاخه یوگا چیست؟ تاریخچه یوگا و اولین زمان انجام این ورزش مفید دقیقا به چه سال و دوره ای برمیگردد؟ فلسفه یوگا چیست؟ آیا یوگا برای تمامی افراد مفید است؟ دقیقا یوگا برای چی خوبه و در امور درمانی و پزشکی چه کاربردی دارد؟

این‌ها سوالاتی است که در این مقاله از مجله یوگا پاسانا به آن ها پاسخ شفافی داده شده است. از آنجایی که ما سال هاست به طور تخصصی وارد حوزه آموزش یوگا شده ایم، لازم دانستیم محتواهای علمی، کاربردی و آموزشی طبق دانش بروز ورزش یوگا و مدیتیشن برای شما عزیزانی که به فکر سلامتی بدن خود هستید و میخواهید به خود آگاهی برسید، تولید کنیم. برای خواندن تمام مقالات در مورد یوگا به مجله آموزشی یوگا پاسانا رجوع کنید. اما قبل از آن بهتر است که پاسخ «یوگا چیست» را شفاف بدانید.

مقدمه ای جالب  بر مبنای یک داستان واقعی در مورد یوگا

اخیرا با دو نفر ملاقاتی داشتم و در این ملاقات آنها سوالاتی را مطرح کردند. برای آنکه بفهمم می خواهند چه چیزی را بیان کنند، از ایشان سؤالی کردم: «بگویید که در دست من چیست؟» یکی از آنها گفت: «لیوانی در دست دارید که نیمی از آن خالی است. دیگری گفت: «لیوانی در دست دارید که نیمی از آن پر است.» می دانستم آنکه لیوان را نیمه پر دیده یک آدم خوشبین و دیگری فردی بدبین است. سؤالاتی که مردم می پرسند هرگز تغییر نمی کنند. این پاسخ ها هستند که بر اساس موقعیت و شرایط ما و همچنین بر پایه ی وضعیت ذهنی و توانایی ما برای درک پاسخ، تغییر می یابند. اما سؤالها همیشه یکسان اند.

این یک مسئله انسانی است. به عنوان موجودات انسانی، ما در یک حالت خطی زندگی می کنیم، هنگامی که در این حالت خطی به جلو می رویم، این حرکت به جلو تکامل نامیده می شود، تکامل بر مبنای زندگی روز به روز و از یک زندگی به زندگی دیگر تجربه می شود، و همچنین در بعد کیهانی، یعنی در جایی که ابدیت، عامل مسلط و حاکم است، نه در سطوح محدود زندگی و موجودیت.

 یوگا در زمان خاص و معینی به سراغ انسان می آید تا به سؤالات او در مورد چگونگی هستی و هدف غایی زندگی پاسخ گوید.

لطفا یوگا را از دریچه فلسفه محض و انتزاعی نگاه نکنید، زیرا یوگا یک فلسفه نیست. یوگا یک شیوه انتزاعی برای زیستن نیست. یوگا شیوه ای از اندیشیدن مستقیم بلاواسطه، دقیق و روشن است. تمامی نظام یوگا هدفمند به سوی ایجاد ارتباط بین طبیعت ما، اندیشه ما، زندگی و موجودیت ماست. بنابراین یوگا علم زندگی است. با این حال به منظور درک جنبه های گسترده یوگا، بهتر است به طور واضح تر فلسفه یوگا، معنای یوگا و … توضیح داده شود.

معنی یوگا چیست؟

اگر شما تازه کار هستید و میخواهید برای شروع ورزش یوگا دست به کار شوید، باید قبل از آن با معنی یوگا و فلسفه یوگا آشنا شوید. ببینید عزیزان، یوگا (Yoga)  یک تمرین فیزیکی، ذهنی و معنوی است.

تنها ورزشی که تمامی زاویه‌های سلامتی جسم و روح را در بر میگیرد، یوگا است. یوگا روی ذهن، تمرکز و آرامش کار میکند و به موجب آن فواید درمانی زیادی به همراه می آورد. یوگا واقعا دوست داشتنی است.

یوگا یک تمرین حرکتی ذهنی بدن می‌باشد که باعث آرامش روح و جسم میشود. ورزش یوگا قدمت هفت هزار ساله دارد این ورزش در حقیقت یک آیین معنوی است. مجموعه‌ای از تمرینات ذهنی جسمی و روحانی برای بالا بردن کیفیت زندگی محسوب میشود.در یوگا تمرینات جسمی، تمرکزی، تنفس عمیق و رها سازی ذهن تمرین میشود تا افراد به آرامش و مراقبه دست پیدا کنند.

کسی که وارد یوگا شود، محال است به آسانی قیدش را بزند. کسانی که در حال حاضر یوگا کار میکنند، آنچنان شیفته اش شده اند که آن را مانند دوست و رفیق همیشگی خود میدانند.

یوگا بی نهایت لذت بخش است. یوگا مثل قرص آرامش بخش میماند. این جمله شاید از نظر شما اغراق آمیز باشد، اما تا امتحانش نکنید، لذت و فلسفه یوگا را با جان و دل احساس نخواهید کرد. در اینجا جا دارد بگوییم که ما برای شما پکیج و دوره های آموزش آنلاین یوگا آماده کردیم و پا به پای دیگر پرتوجویان، من و همسرم به عنوان مربیان یوگا، این ورزش دوست داشتنی را شروع خواهید کرد.

خب در ادامه به سراغ اصل مطلب، یعنی معنی یوگا و تاریخچه یوگا میرویم.

خود کلمه یوگا به چه معنی است؟

کلمه یوگا از ریشه سانسکریت yuj گرفته شده که به معنای  “یکپارچه کردن” است. فلسفه یوگا، ایجاد یک اتحاد بین تمامی سیستم‌های بدن و حتی روح و روان فرد و همچنین تقویت ذهن و آگاهی جهانی است. یعنی به طور کلی معنی یوگا از اتحاد و یکپارچگی سرچشمه میگیرد. به طوری که تمام ارگان های بدن به کار میفتند و  حس بیداری معنوی در فرد ایجاد میشود.

هدف ورزش یوگا چیست؟

ورزش یوگا نوعی تمرین  است که با انجام منظم آن بدن خود را به موقعیت‌های مختلف حرکت می‌دهید تا تناسب اندام یا انعطاف پذیری بیشتری داشته باشید؛ تنفس خود را بهبود ببخشید و ذهن خود را آرام و خالی از تشویش زندگی کنید. اکثراً موافق هستند که هدف نهایی یوگا دستیابی به رهایی از رنج است.  همانطور که میدانید، سلامت جسم به سلامت روح و روان گره خورده است، پس تا ذهن و روحتان درگیر باشد، جسم در عذاب است. البته عکس آن هم صدق میکند.

پس اینجاست که یوگا میتواند هوشمندانه ترین راه حل برای سلامت روح و جسم و ایجاد یک حس معنوی مثبت در درون شما باشد.

فلسفه یوگا از زبان من و همسرم

فلسفه یوگا بر آن است که ما در یک فرآیند دائمی از تکامل حرکت می کنیم. هوشیاری ما دائما در حال تغییر و تکامل است و این تکامل می تواند در سطح خرد و هوشمندی هر کس مشاهده شود. ما نمی توانیم چیزی را تا زمانی که عقل و خرد ما پادرمیانی نکند درک نماییم. ما در مورد آن چیز می اندیشیم انها را تحلیل می کنیم و سعی می کنیم جنبه های منطقی به آن ببخشیم و آن چیز را درک و قبول کنیم.

پس از پذیرش یک موقعیت، دیگر تضادی وجود نخواهد داشت، اما تا زمانی که ما شرایط و موقعیتی را نپذیرفته ایم و در مورد آن اطمینان نداریم تضاد و پیچیدگی نیز وجود خواهد داشت.

در شرایط حاضر، مفهوم تکامل خطی ارتباط زیادی با خرد و هوشمندی و یا با واژگان یوگا یا بودهی Buddhi دارد. این عقل ماست که می گوید: «بسیار خوب من این را می فهمم و به همین دلیل آنرا قبول می کنم» یا «من این چیز را نمی فهمم بنابراین آنرا پس می زنم.» و به این ترتیب ما به سفر زندگی خود ادامه می دهیم. اتفاقاتی که در گذشته برای ما پیش آمده اند به شکل حافظه و تجربه در ما باقی می مانند.

یوگا بر این باور است که این خاطرات و تجارب می توانند شادی بخش و در عین حال دردناک باشند. ذهن انسان دائما در حال چرخش پیرامون این خاطرات و تجارب است. به هر ترتیب باید تلاش کنیم که به گونه ای از این شرطی شدن در دنیای نفسانی خارج شویم.

تاریخچه یوگا چیست و این ورزش به چه دورانی برمیگردد؟

قطعا تا به حال رقص و حرکات زنان و مردان هندی را دیده اید. اگر دقت کرده باشید، حرکت بدن هندی‌ها عجیب و غریب است و با حرکات ورزشی رایجی که بقیه افراد انجام میدهند، متفاوت است. حرکات بدنی هندی ها حالتی مدیتیشنی، روحی و معنوی دارد. کوچکترین مثال، همین حرکت که چهارزانو مینشینند و دست ها را مستقیم جلوی قلب و بدن، به هم میچسبانند. همین حرکت ساده را الان انجام بدهید. ببینید چقدر میتواند در لحظه روی روان شما تاثیر مثبت بگذارد. 🙂

خب این همه از حرکات هندوستانی‌ها گفتیم تا بگوییم که تاریخچه یوگا به همین کشور برمیگردد. یوگا برای اولین بار در هند باستان توسعه یافت. هندوستانی ها بر این اعتقاد بودند که  تمرینات بدنی همراه با مدیتیشن به ما  کمک می کند تا آرام تر و از نظر روحی با خدا متحد شویم. 🙂

لازم است بدانید که یوگا  اولین بار توسط حکیم پاتانجلی  در هزاران سال  قبل از میلاد مسیح با این اسم شکوفا شد.  قدمت آن به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش در شمال هند می‌رسد. راهبان هندی در اواخر دهه ۱۸۹۰ دانش خود را با نام یوگا (yoga) به کشورهای غربی منتقل کردند. جالب است بدانید که تا مدت‌ها قبل برخی از معلمان هندی به دانش آموزان خود حرکات مدیتیشنی آموزش میدادند، که رفته رفته این نوع حرکت‌ها به یک ورزش مستقل تبدیل شد تا در نهایت  یوگا در قرن بیستم در غرب بسیار رایج شد و کلاس‌های متعددی در سراسر جهان برگزار شد.

راه هشتگانه یوگا چیست و چه نوع حرکت هایی دارد؟

آموزه های یوگا دارای ۸ مرحله است.

یوگای هشت مرحله‌ای یا آشتانگا یوگا عبارت است از:

۱) یاما (Yama): به معنی  کنترل و خودداری و پرهیز از عوامل تباه کننده تن و روان هر دو با هم است.

۲) نیاما (Niyama): به معنی ایجاد یک نظم و انضباط در زندگی روزمره خود.

۳) آسانا (Asana): به معنی سلامت و  استقرار بدن به واسطه انجام حرکات ورزشی و بدنی

۴) پرانایاما (Pranayama): به معنی ایجاد یک نیروی حیات و حس کنترل نیروی حیاتی با انجام یک سری تمرینات تنفسی یوگا.

۵) پراتی آهارا :(Pratyahara) به معنی تقویت تربیت و انضباط حواس ۵ گانه بشر

۶) دهارانا (Dharana): به معنی تقویت تمرکز فکر و ایجاد نظم فکری

۷) دهیانا (Dhyana): به معنی خود مراقبتی عمیق

۸) سامادهی (Samadhy): به معنی  رسیدن به اتحاد، یکپارچگی،  وحدت یا هم دست شدن با جهان هستی،

 مراحل ۱ و۲ و۷ و۸ با دستورهای اخلاقی و تمرینات ذهنی، آگاهی از جهان و خود سازی آمیخته شده. مراحل ۳ تا ۷  تمرینات بر پایه سلامت بدن، فکر و تنفس صحیح است. مرحله ۳ تا ۷ از رایج ترین تکنیک های سالم زیستی در سراسر دنیا است. اما در حالت کلی میتوان انواع یوگا را به دو دسته جامع تر تقسیم کرد.

۱) هاتایوگا (Hathayoga) : تمرینات بدنی و تنفسی یوگا

۲) راجا یوگا (Rajayoga): تمرینات ذهنی، فکری و کنترلی است.

 چرا ما نیازمند یوگا هستیم که باید از شرطی شدنهای دنیوی دور شویم؟

به دلیل تکامل، امکانات خفته و نامحدودی در درون ما وجود دارند که ما از آنها بی خبریم. امکان به دست آوردن یک آگاهی جمعی و کلی در زندگی ما وجود دارد، اما ما نسبت به آن ناآگاهیم، دستیابی به آگاهی جمعی، هدف یوگاست. به منظور رسیدن به چنین سطحی که حاصل یک آگاهی یکپارچه و جامع است باید تلاش کنیم که شرطی شدنهای معینی را که مانع بیان اندیشه و آگاهی ما می شوند تغییر دهیم.

سوتراهای یوگای پاتانجلی بیان می کنند که یوگا آن گروه از فعالیتهای ذهنی است که چیتاوریتی نام دارند.

این شرح بسیار مهمی از یوگا است. فعالیت های مغزی که حاصل ونتیجه شرطی شدن های خارجی و آشکار اجتماعی، احساسی، شخصی و فرهنگی است باید متعالی شوند. لحظه ای که بتوانیم به فراسوی دامنه عادی ادراکات راه یابیم، متوجه می شویم که سطح دیگری از موجودیت و تجربه وجود دارد.

تمامی فلسفه یوگا ، مبتنی بر درک این واقعیت است که ما باید خود را تغییر دهیم. هیچ کس نتوانسته است بیداری یا  آگاهی و شعور را تعریف کند.

نظریه فروید و یونگ درباره یوگا

فروید و یونگ درباره ناخودآگاه سخن گفته اند، اما نظریه ای که آنها تحت پوشش فلسفه مدرن مطرح کرده اند نظریه جدیدی نیست . هنگامی که فورد اولین اتومبیل را اختراع کرد طرح او بسیار ابتدایی بود. با این فرض که اولین اتومبیلی که فورد اختراع کرد از طراحی ابتدایی و غیر پیشرفته ای برخوردار بود، تصور کنید که او از نصب تجهیزات تهویه در اتومبیل که در آن زمان وجود نداشت صحبت می کرد.

طرح این مسئله می توانست بسیار عجیب باشد. به همین ترتیب هنگامی که مفهوم آگاهی بشر در نیمه اول قرن بیستم مورد بحث قرار گرفت، روان شناسان مفهوم دیگری از آگاهی را مطرح کردند که ناخوداگاه نام داشت. در واقع آنها به سادگی در مورد یک آگاهی کلی صحبت می کردند و این مسئله ی جدیدی نبود در حالی که یوگا پیوسته این مسئله را یادآوری کرده است که ما دارای یک نیروی بالقوه عظیم در درون خود هستیم که در علم یوگا نام ویژه ای نیز به آن داده شده است که کندالینی نام دارد. 

بیدار کردن کندالینی با یوگا

بیدار کردن کندالینی، نیروی کیهانی پنهان و خفته در عمیق ترین لایه های آگاهی، هدف زندگی است. اگر این جنبه از یوگا را با مفهوم مدرن آن مقایسه کنیم، متوجه می شویم که بسیاری از ایده ها و باورهای مربوط به این دو مفهوم مشابه اند.

به طور مثال براساس علوم مدرن، انسان فقط از یک پنجم ظرفیت مغز خود استفاده می کنند، یعنی حدود ۱۰ و مابقی نیرو و ظرفیت مغز، خفته و غیرفعال است. در واقع این نتیجه گیری به آن معناست که در حال حاضر درک ما از طبیعت بشر بسیار محدود و نارساست. ما اکنون قادریم که تنها در سطح آگاه و از طریق ذهن منطقی عمل کنیم، اما حتی در این شرایط نیز مفهوم و انگاره ای که از آگاهی داریم بسیار محدود و ناقص است. ما قادر به هماهنگی، ادراک و فعال نمودن کامل نیروهای بالقوه موجود در ذهن آگاه خود نیستیم. به این ترتیب ما در محدوده بسیار کوچکی از خلاقیت عمل می کنیم.

اما جدا از تمام این تاثیرات به شدت مثبتی که یوگا بر روی آگاهی ما در تمامی جوانب زندگی میگذارد، قطعا فوایدی برای بعد جسمی ما نیز دارد. 

یوگا برای چه چیزی خوب است؟

ما در مقاله ای جداگانه در مورد فواید یوگا به طور کامل گفته ایم و مقالات جداگانه ای در خصوص درمان انواع بیماری‌های جسمی و روحی با ورزش یوگا داریم. اما همین جا این را بدانید که یوگا، مثل یک معجزه میماند و میتواند در دراز مدت، انواع بیماری های مختلف روحی و جسمی را رفع کند. مقاله های علمی زیادی در مورد یوگا درمانی نوشته شده و کاملا به اثبات رسیده.

برای مثال یوگا بهترین روش درمانی برای درد مزمن، اضطراب، افسردگی، بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت است. کافیست چند بار برای لحظاتی کوتاه ورزش یوگا را امتحان کنید، شک نداریم که دوست دارید ادامه بدهید و آن را جزو برنامه روتین روزانه خود قرار بدهید.

یوگا فواید جسمی و روحی زیادی دارد. اثرات درمانی با یوگا عبارت‌اند از:

• ایجاد قدرت عضلانی و درمان دردهای جسمی
• افزایش انعطاف‌پذیری بدن
• بهبود تنفس
• کمک به درمان اعتیاد
• کاهش استرس
• کمک به کاهش دردهای قاعدگی
• گذراندن دوران بارداری و بعد از آن بدون کمترین آسیب روحی و جسمی
• بهبود خواب
• افزایش رفاه عمومی و کیفیت زندگی
• پیشگیری از بیماری ام اس
• و ده ها درمان دیگر

چرا ورزش یوگا در دنیا اینقدر پرطرفدار شده است؟

در این چند سال اخیر، موضوع کائنات و انرژی و اینکه اینجا ما کجای این جهان هستی هستیم، بسیار پررنگ شده است. از آنجایی که یوگا تمرکز زیادی روی ارتباط برقرار کردن با کائنات دارد  و علم مدرن ثابت کرده که کل هستی فقط یک انرژی است؛ لذا این ورزش در سراسر دنیا سرو صدای زیادی به راه انداخته است.

ورزش یوگا آنچنان روی خودآگاهی و هستی شناسی و تمرکز شما و ارتباط گیری با کائنات تاثیر میگذارد که هر کس که این ورزش را انجام میدهد،  پیش خود میگوید « چرا زودتر از این‌ها یوگا را انجام نداده بودم».  قطعا شما هم ورزش یوگا را شروع کنید، تاثیرات شگرف آن را روی زندگی خود احساس خواهید کرد.

سخن آخر یوگا پاسانا

یوگا تمرینی قدیمی و بسیار پرطرفدار است که با گذشت زمان دست خوش تغییراتی شده است. یوگا سنتی توجهی به تناسب اندام و حرکات ورزشی مفید نداشته اما یوگای مدرن  علاوه بر تحریک آرامش درونی بر روی  انرژی فیزیکی نیز تمرکز دارد. البته اینکه چه نوع حرکت هایی برای هر فرد مناسب تر است، به شخصیت شناسی، بررسی فعالیت های روزانه و روح و روان آن بستگی دارد.

اکنون اگر شما دچار مشکلات جسمانی و روحی یا بیماری خاصی هستید، پیش از شروع تمرینات با من و همسرم که سال‌ها در این حوزه فعالیت داریم و به عنوان مدرس یوگا کلاس های متعددی برگزار میکنیم، صحبت کنید و  از وضعیت خود مطلع شوید. ما کمکتان میکنیم تا روح و جسمتان شکوفا شود.

شماره های تماس برای کسب اطلاعات بیشتر قبل از اینکه جزو پرتوجویان شوید.

۰۹۱۷۷۹۰۵۱۸۲–۰۹۱۷۳۳۷۱۵۲۸